Κυριακή 21 Οκτωβρίου 2012

ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ - Α΄ ΜΕΡΟΣ

Ο πρώτος μεγάλος ελληνικός πολιτισμός! Μια κοινωνία που αγαπούσε το κυνήγι, τον πόλεμο και ένας λαός που υπάκουε σε ηγέτες πολυέξοδους και απαιτητικούς, με πλούτο αμύθητο ακόμα και στους τάφους τους! Αυτόν τον πολιτισμό θα προσπαθήσουμε να εξερευνήσουμε μέσα από πλούσιο υλικό.
Για του λόγου το αληθές, παρατηρήστε για αρχή τις παρακάτω χαρακτηριστικές φωτογραφίες:
 
πολεμιστής από ελεφαντόδοντο




Να κι η πανοπλία του!

ο κρατήρας των πολεμιστών
 

οι πολεμιστές της Πύλου - τοιχογραφία





πήλινο πιάτο με ζωγραφισμένη τη μονομαχία Έκτορα Μενελάου

Ζωγράφιζαν ακόμα και ... τα πιάτα!!! Κι αντί για αγριογούρουνο ψητό, ήθελαν μονομαχίες;;;;
Είναι "τρελοί" ... αυτοί οι Μυκηναίοι!!!
Άντρες βγήκαν στο ... κυνήγι
Κυνήγι αγριόχοιρου σε τοιχογραφία

Η χρυσή κούπα του Νέστορα
χρυσό κύπελλο με χαραγμένη σκηνή οργώματος

χρυσό κύπελλο με εικόνα σύλληψης ταύρου

χρυσά σκουλαρίκια και περιδέραια

χρυσά σκουλαρίκια

Ήταν βέβαια οι Μυκηναίοι ως επί το πλείστον σκληροτράχηλοι πολεμιστές με μούσι και γυμνασμένα κορμιά, αλλά είχαν και ... τρυφερές ψυχές με λίγο ακριβά ... γούστα πάντα! Αν δεν σας έπεισαν τα κοσμήματα, δείτε κι αυτό το άνθος κρίνου από ατόφιο χρυσάφι!
Δεν είναι τυχαίο που ο Όμηρος ονομάζει τις Μυκήνες "πολύχρυσες". Αλλά φαίνεται πως το μυστικό το γνώριζαν από τότε - από τόσο παλιά - κι άλλοι, γι' αυτό και οι αρχαιολόγοι στις μέρες μας μέσα από τις ανασκαφές δεν ανακάλυψαν παρά ελάχιστα δείγματα του πλούτου, του χρυσού και των πολύτιμων αντικειμένων που στόλιζαν την καθημερινή τους ζωή και τους συνόδευαν στον τάφο (για λόγους συναισθηματικούς, ή ως απόδοση τιμών, γιατί οι μυκηναίοι δεν πίστευαν στη μετά θάνατον ζωή κι έτσι μαζί με όσα κτερίσματα διασώθηκαν, ήρθαν στο φως απλά και τα κοκκαλάκια τους ). Όλοι σχεδόν οι μυκηναϊκοί τάφοι βρέθηκαν δυστυχώς να έχουν συληθεί από επιτήδειους κυνηγούς θησαυρών όλων των εποχών.

Τη λεπτότητα και τη χαρά της ζωής ανακάλυψαν οι σκληροτράχηλοι πολεμιστές μας στη Μινωική Κρήτη, γι' αυτό δεν την κυρίευσαν μόνο, αλλά επηρεάστηκαν κι από την τέχνη της. Απολαύστε την περίφημη Μυκηναία με το χαρακτηριστικό της μειδίαμα και διαβάστε τα σχόλια που ακολουθούν.

Αρχοντική, ώριµη δέσποινα – όχι επειδή «γεννήθηκε»πριν από 34 αιώνες, αλλά επειδή έχει διπλοσάγονο και µεστό στήθος -  φορά διαφανές πουκάµισο και πλούσια κοσµήµατα. Εκείνο όµως που την κάνει να ξεχωρίζει είναι το µειδίαµα που χαράσσεται στα χείλη της. Είναι η περίφηµη «Μυκηναία» – µία από τις πιο διάσηµες τοιχογραφίες που βρέθηκαν στις πολύχρυσες Μυκήνες –και η οποία αποκαλύπτει πως το µειδίαµα δεν εµφανίστηκε στις κόρες και τους κούρους του 6ου αι. π.Χ., αλλά ότι οι καλλιτέχνες του µινωικού και του µυκηναϊκού κόσµου εξέφραζαν αισθήµατα και αισθήσεις στα έργα τους ήδη από τη 2η χιλιετία π.Χ.
Η διαχωριστική γραµµή των χειλιών της, καµπυλούµενη,τραβιέται ελαφρώς προς τα επάνω, σε αντίθεση µε την εντελώς οριζόντια απόδοσή της που είναι και η πλέον συνήθης», επισηµαίνει ο αρχαιολόγος - ερευνητής της Ακαδηµίας Αθηνών Χρήστος Μπουλώτης.
Ενδιαφέρον όµως είναι πως η «Μυκηναία» δεν χαµογελά χωρίς λόγο. Η αιτία της ευφρόσυνης διάθεσής της βρίσκεται στα δύο πολύτιµα περιδέραια, στα οποία κρατά µε το δεξί της χέρι και πάνω τους έχει καρφώσει το βλέµµα της. «Το χαµόγελο είναι συνειδητό. Ο καλλιτέχνης έχει ζωγραφίσει έναν ελλειπτικό κύκλο στην εσωτερική απόληξη των χειλιών της, για να αποδώσει το λακκάκι που κάνει το πρόσωπο όταν χαµογελάµε»
Δυό φιλενάδες βαδίζουν σε πομπή και κρατιούνται από το χέρι!
 Θα δώσουν βέβαια και το δικό τους στυλ. Δείτε άλλες δύο φίλες στο άρμα.



Ως τρυφερές υπάρξεις, συγκινούνται και από τη μουσική!!! Θέλουν να διηγούνται τα κατορθώματα των πολεμιστών τους με τη συνοδεία της λύρας. Δείτε σε τοιχογραφία τον "ραψωδό".


Ωστόσο, όταν μιλάμε για μυκηναϊκό πολιτισμό, στο νου μας έρχονται τέσσερα ακόμα βασικά χαρακτηριστικά του: α) το ανάκτορο με το μέγαρο, η μετεξέλιξη του μινωικού ανακτόρου
                                 β) οι θολωτοί τάφοι (μόνο που δεν είναι μόνο αυτό το είδος τάφων)
                                 γ) τα τείχη, οι οχυρώσεις των ακροπόλεών τους, φτιαγμένες από μεγάλους  πελεκητούς ογκόλιθους που προξενούν το θαυμασμό των σύγχρονων μηχανικών και δικαιολογούν τον όρο "κυκλώπεια"
                                δ) η γραφή τους, η γραμμική Β΄, που αποδεικνύει και την ελληνικότητα του πολιτισμού αυτού.

Για όλα αυτά ντοκιμαντέρ, σλάιτς και εκπαιδευτικές ιστοσελίδες μας προκαλούν να τις παρακολουθήσουμε και να εξερευνήσουμε το πλούσιο περιεχόμενό τους.
Ενδεικτικά σας παρουσιάζω τις εξής εικόνες προσπαθώντας να φωτίσω απορίες που είχα προσωπικά η ίδια. π.χ. Τι ήταν οι ακροπόλεις; Τι περιελάμβαναν τα τείχη από μέσα; Πώς ήταν το μυκηναϊκό ανάκτορο; Τι ήταν το μέγαρο; Βλέπουμε τα χαλάσματα, μα πώς θα ήταν στην πραγματικότητα;

Δείτε αρχικά την κάτοψη της ακροπόλεως των Μυκηνών από έναν αρχαιολογικό οδηγό.

Και τώρα πιο ελεύθερα:

Ας είναι στα αγγλικά, είναι η πιο ωραία αναπαράσταση!

Το μυκηναϊκό ανάκτορο της Πύλου:


Το ανάκτορο στην Τίρυνθα:



Διακρίνετε στο κέντρο το μέγαρο;
α= ο χώρος προς την αυλή
β=  ο προθάλαμος ή πρόδομος
 γ= το κυρίως μέγαρο με την εστία στη μέση

αναπαράσταση κυρίως μεγάρου με την εστία
Η εστία από το ανάκτορο της Πύλου:


Και ο λουτήρας από το παλάτι του Νέστορα:

Οι τάφοι είναι μεγάλη ιστορία. Θα σας δώσω υλικό και θα ερευνήσετε το θέμα αργότερα. Ενδεικτικά εδώ η τομή ενός θολωτού:

Μιλήσαμε και για τη γραφή. Να και το αλφάβητό τους. Προσέξτε! Η γραφή είναι συλλαβογράμματη! Κάθε σχήμα αντιστοιχεί και σε μια συλλαβή.


Δείτε και για βοήθεια και αυτόν τον πίνακα, ο οποίος δουλεύεται με βάση τον παραπάνω.


Τώρα που πήρατε μία γεύση από τον πολιτισμό αυτόν, προσπαθήστε να επεξεργαστείτε και τις πηγές που σας παρατίθενται:
  • Πρώτα δείτε το πρώτο μέρος από ένα ντοκιμαντέρ της εκπαιδευτικής τηλεόρασης και συμπληρώστε το παρακάτω φύλλο αξιολόγησης. Γράψτε το μικρό σας όνομα στα μυκηναϊκά.


ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΥΚΗΝΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:
ΤΜΗΜΑ:

Να συμπληρώσετε τις παρακάτω ερωτήσεις με στοιχεία που θα αντλήσετε από το ντοκιμαντέρ και το βιβλίο σας.

1. Πότε άκμασε ο μυκηναϊκός πολιτισμός;………………………………………………………………… .………...……………………………………………………………………………………………………

2. Ποιος πολιτισμός τους ενέπνευσε και τους επηρέασε; Να επισημάνετε ομοιότητες και διαφορές.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

3. Να αναφέρετε ονομαστικά σπουδαία αρχαιολογικά μνημεία που έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

4. Τι είδους προϊόντα εμπορεύονται;
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

5. Τι εισάγουν;
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

6. Ποιες περιοχές αποίκισαν;
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

7. Ποιος ήταν ο άναξ; Ποιες πληροφορίες παίρνουμε για το ρόλο και τις αρμοδιότητές του;
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

8. Η Γυναίκα στα μυκηναϊκά χρόνια.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

9. Να αναφέρετε όσα περισσότερα επαγγέλματα μπορείτε από αυτά που ασκούσαν οι μυκηναίοι.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

10. Να επισημάνετε ένα σπουδαίο έργο των μυκηναίων που ακόμα και σήμερα προκαλεί τον σεβασμό.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

11. Ποιος τελικά ο χαρακτήρας του μυκηναϊκού πολιτισμού; Ποιο το κυρίαρχο στοιχείο του;


  • Αν δεν έχετε ακόμα κουραστεί, δείτε την ενδιαφέρουσα εργασία ενός συναδέλφου με ενενήντα κάπου διαφάνειες.

  • Κατατοπιστική ιστοσελίδα για τα βασικά θέματα είναι και η ακόλουθη:

  • Είστε ως εμπέδωση όσων είπαμε και βρήκατε για μια σύντομη ξενάγηση; Θα δείτε και το εσωτερικό των θολωτών τάφων, κάτι που αναλυτικότερα θα ψάξουμε στην επόμενη ενότητα.


ΚΑΛΗ ΜΕΛΕΤΗ

Υ.Τ. Επειδή για πολλούς λόγους δεν μπόρεσα να τα αναρτήσω από το πρωί, η μελέτη δεν θα είναι πρωινή, αλλά απογευματινή!!!








Δευτέρα 8 Οκτωβρίου 2012

ΜΙΝΩΙΚΟΣ: ΕΝΑΣ ΧΑΡΟΥΜΕΝΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Η Παριζιάνα
Αν πραγματικά έχεις διάθεση να γνωρίσεις τους αρχαίους Μινωίτες και τον πολιτισμό τους, το υλικό που ακολουθεί πιστεύω ότι θα καλύψει το ενδιαφέρον σου. Είναι πλούσιο και δεν περιορίζεται μόνο σε κείμενα και εικόνες, αλλά σου προτείνει να παρακολουθήσεις ντοκιμαντέρ και μάλιστα μια λεπτομερή ξενάγηση στο ανάκτορο της Κνωσού. Βέβαια ίσως δεν γίνεται να τα δεις όλα μονομιάς, θα χρειαστεί αρχικά να διαλέξεις, αλλά σου προτείνω, όταν θα έχεις χρόνο ελεύθερο να τα επεξεργαστείς όλα.

  • Αρχικά καλό θα ήταν να δεις ένα σύντομο φιλμάκι από την Εκπαιδευτική τηλεόραση με τίτλο  "Μινωική Κρήτη". Ίσως αργήσει ο Η/Υ να το φορτώσει, αλλά να έχεις υπομονή. Είναι πολύ κατατοπιστικό.
Πώς; έπαιζαν και σκάκι; Μα ναι, αλλά το έλεγαν ... ζατρίκιο.



Σε ενδιαφέρει μήπως το μόντελινγκ ή η κομμωτική τέχνη; Άκου προσεκτικά!

http://www.edutv.gr/index.php?Itemid=100&id=1023&option=com_content&task=view

  • Για τη συνέχεια ένα ωραίο power point στη σελίδα:

  • Και λίγο διάβασμα δεν θα έβλαπτε ...

  • Τώρα που ξέρεις πολλά, μπορείς να μπεις στην ιστοσελίδα του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού και κομματάκι κομματάκι, κειμενάκι κειμενάκι, ενότητα ενότητα, να δοκιμάσεις τις γνώσεις σου, μα και να συλλέξεις κι άλλες ... πιο περίεργες ίσως. Για παράδειγμα ... πώς έφτιαχναν τα χρώματα; Είχαν μήπως και ... παλέτες;
Ο πρίγκηπας με τα κρίνα























  • Είσαι για μια ξενάγηση στο παλάτι της Κνωσού; Από αρχαιολόγο βέβαια!!! Ήξερες ότι οι άνθρωποι έκαναν μπάνιο σε ... μπανιέρες(;;; ) κι ότι είχαν τουαλέττες σαν τις δικές μας περίπου;;;

Αναπαράσταση του ανακτόρου της Κνωσού


Δεν μοιάζει με πραγματικό λαβύρινθο;;; Παρατήρησε το ανάκτορο καλά, γιατί στη συνέχεια θα χρειαστεί να το συγκρίνεις με το μεταγενέστερο Μυκηναϊκό!



ΤΟΙΧΟΓΡΑΦΙΕΣ

τα κρίνα








Το γαλάζιο πουλί


Δελφίνια για το δωμάτιο της βασίλισσας


                             


 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
ΚΑΛΗ ΠΛΟΗΓΗΣΗ



Δευτέρα 1 Οκτωβρίου 2012

ΚΥΚΛΑΔΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ


Οι κροκοσυλλέκτριες

Ø      Ένα μικρό ντοκιμαντέρ από την ΕΤ για τον κυκλαδικό πολιτισμό
            και το αίνιγμα σχετικά με τη χρήση των ειδωλίων.


Ø      Ένα καταπληκτικό μοντέρνο μάθημα για τα ειδώλια


Ø      Ο προϊστορικός οικισμός στο Ακρωτήρι της Θήρας. Ανακάλυψε τις περίφημες τοιχογραφίες.


Ø      Δες κι αυτήν την εργασία κι ας είναι στα αγγλικά. Αξίζει.


Ø      Αρχαιολόγος σχολιάζει το χρώμα στις τοιχογραφίες. Άκουσέ τον.